Ölmek İçin On Üç Sebep

Netflix’in dizilerinden biri Ölmek İçin 13 Sebep.

Dizinin başkahramanı Hannah Baker. İntiharının ardından bıraktığı kasetlerle dizinin tanıtımını duyduk. Peki, sadece bir ergen lise dizisi mi? Psikoloji eğitimi almış biri olarak bu tanımlamaya katılamayacağım. İlk derslerimizde yapılan bazı araştırmaları incelerdik, günlük anlamda sürü psikolojisi dediğimiz şeydi aslında gördüğümüz. Bir grup denek odaya girer ve aslında olaydan haberi olmayan yalnızca bir kişidir. Grubun diğerlerinin araştırmadan haberi vardır. Önlerine bir tahta konur ve hangisinin uzun olduğu sorulur ilk birkaç deneme de grup doğru cevap verir. Bu habersiz katılımcının güvenini sağlamaya yöneliktir. Sonraki birkaç soruda yavaş yavaş grup üyeleri yanlış cevap vermeye başlar. En son hangi tahtanın kırık olduğunun gösterilmesi istenir. Grubun tüm üyeleri yanlış cevabı veriri katılımcı önce doğru olanı söylese de birkaç sorgulamadan sonra o da grubun çoğunluğuna uyardı. Olay bu şekilde elbette basit görünüyor farkındayım sadece bir amacın anlaşılması için yapılan bir açıklamaydı bu.

Gelelim diziye. Günlük hayatımızda bazı kodlar vardır ki hangisine biz sahibiz hangisini başkaları tarafından elde ettik bilmiyoruz. Belki düşünsek bulabileceğiz ama ne farkındayız ne de düşünüyoruz. Bunun en önemli yeri ise lise. En düşüncesizce en acımasızca yapılan şeyler ne yazık ki bu dönemde. Bu sebeple dizi asla bir ergen lise dizisi değil. Yetişkin biri olmadan izlenilecek bir dizi olduğunu da sanmıyorum. Büyüklerin özellikle ailelerin izlemesi ve ders çıkarması gereken bir diziydi. Hannah Baker, ismi tuvaletlere yazılan, okulda tacize uğrayan -ki taciz yalnızca beden yolu ile yapılmaz- arkadaşlık ilişkileri zedelenen ve sürekli hayata şans vermekten yorulan birisi. Dizi de kasetlerin her biri o şansı onun elinden alan arkadaşlarına ve öğretmenine. Bir de Clay Jensen var Hannah’ı onun sürecinden izliyoruz dizi boyunca. Hannah diğerlerinden farklı olarak bir kaset yolluyor Clay’e. Çünkü yaptıklarımız kadar yapmadıklarımız da bir insanı eksiltebilir.

Dizide de belirtildiği gibi intiharı konuşmak değil konuşmamak sorun bir toplum için. Bu anlamda dizinin yaklaşımı oldukça etkileyiciydi. Anne ve babaların göremediği eksiklikti Hannah, arkadaş tutumumuzdaki eksiklik, sevdiğimizi söyleyememekteki eksiklik, bir öğretmenin tutumundaki eksiklik, tecavüzün utanç sayılmasındaki eksiklik, konuşamamamızdaki eksiklik, vicdanlardaki eksiklik…

Tüm bu olanlar kendi yaptıklarımız açısından bakıldığında yalnızca bir tane ancak bir insanın hayatındaki kişileri ve olanları düşündüğümüzde şans vermekten bıkılacak ve çözümsüz kalacak kadar çok. İntihar sahnesindeki gerçeklik ise dizinin en içinize işlediği kısım olacak sanıyorum. Kan aktıkça sizin kanınız çekilecek.

Lise…

Dönüp sorgulamamız gereken yıllar.

Utanmadan konuşabilmemiz gereken yıllar.

İntiharın çözüm olmadığını ‘o bunu yapmaz’ deyip kolaya kaçmadan anlayabilmemiz gereken yıllar.

Elbette bu hayatımızın tüm süreçlerinde olmalı. Son olarak https://13reasonswhy.info/ bir site çıkıyor karşımıza. Anlatmak istenilenin sadece göstermek olduğuyla ilgilenmeyen çok iyi bir oyuncu kitlesi, çok iyi bir yapımcı ve senarist çıkıyor karşınıza. İntiharın önlenebilmesi, geleceğin bu şekilde devam etmeyeceğine gönülden inanılması ve uzmanlar tarafından yardım alınması gereken yerlere yönlendiriyor site sizi. Türkiye’de ise Aile ve Sosyal Politikalar Bakanlığının 183 Sosyal Destek Hattına yönleniyorsunuz. 7/24 açık ve ücretsiz hizmetiyle bir şeyler paylaşılmak isteniyor.

İntihara yaklaşımınızı değiştirecek, insanlara bakış açınızı sorgulatacak, çocuklarınızı daha iyi görebilmenizi sağlayacak, tecavüzün sadece bedensel anlamda olmadığını bir kez daha gösterecek bir yetişkin dizisi. Kulak vermenizi ve düşünmenizi tavsiye ederim.