Kendisi Konuşan, Okuyanı Susturan Öyküler
Konuşan Öyküler, Yusuf Reha Alp’in ikinci öykü kitabıdır. Konuşan Öyküler kitabında dokuz öykü yer almakla birlikte birkaçı ilk kitabı Talkın’da ve biri de ortak bir ürün olan “Size Baba Diyebilir Miyim?” kitabında yer almıştır.
Yusuf Reha Alp, hukuk ve tarih alanında ihtisas yapmış, seyahati ve gözlem yapmayı seven bir yazardır ki öykülerde bunların yansımaları görülmektedir.
Konuşan Öyküler’de, bazı karakterler ve olaylar gerçek yaşamdan esinlenilmiş olsa da hepsinde gerçekçi bir yapı görebilirsiniz. Öyküleri ilginç kılan, okuduklarınıza kızabiliyorsunuz, ancak itiraz edecek bir açık bulmak isteseniz de bunu yapmaya fırsat vermemesidir. Eleştirirken eleştirilen olabilirsiniz; Çünkü, yazar okuyucu ve kahramanlar arasında iletişim kuran anlatıma yer vermiştir. “Lafı ağzına tıkamak” deyimini okuyucuya uyguluyor. Farkında olmadan kendinizi de sorgularken buluyorsunuz.
Öykülerde yer alan karakterlerde dikkat çeken özellik arka planda kimsenin kalmaması. Bir şekilde her karakterin öne çıktığı bir kurguya sahip. Detayında ise karakterler üzerinden insan ve Tanrı ilişkisinin, aile kavramının, insanın yalnızlığının sıkça sorgulandığı görülmektedir.
İç içe geçen konuşmalar olduğu bir üslup söz konusu olması akıcılığı yavaşlatsa da dili yalın ve anlaşılırdır.
Kapak konusunda eleştirim, iki ayrı kitapta tekrar eden bir öykünün (Pastırımka) bu üçüncü kitapta da yer aldığı halde kapak teması olarak alınmasıdır. Sadece bu kitap için yazılan öykülerden biri tema alınmalıydı, diye düşündüm.
Öykülere gelince;
Köy Yeri: Evliyken başka bir kadına âşık olan bir adamın, babasıyla aşk üzerine yaptığı konuşmalarının yer aldığı ve ailesi, köy halkı ile yaşadıkları sorunlar anlatılmaktadır. Aşk mı, heves mi?
Pastırımka: Alkolik bir baba, dağılan bir aile ve yıllar sonra oğlunu görmeye gidebilmesi için gelen fırsat. Gitmek mi zor, kalmak mı?
Ağaç: Yedi yüz otuz sekiz gün boyunca, çıktığı ağaçtan inmeyerek, ağacın kesilmesini engellemeye çalışan çevreci bir kadınla başlayan olaylar zinciri. Kazanan kim, kaybeden kim?
Tanrım, Bana Dokun: Küçük bir çocuğun öldürülen yavru bir köpek sebebiyle Tanrı ve büyükannesiyle olan konuşmaları, düşünceleri, yaşadıkları anlatılmıştır. Tanrı mı, insanlar mı?
Yağmur: Dediğim dedik çaldığım düdük, diyen bir Hükümdar, bir gün “yağmurun yağmasını yasaklar”. Kral Çıplak masalını anımsatan bir öykü. Halk mı, kral mı?
Otobüs: Kaza yapan bir otobüsün yolcularının bir gece yakın bir köyde misafir edilişi yer almaktadır. Ne var bunda demeyin, her bir yolcudan ayrı birer öykü çıkarılmış. Gerçek mi, hayal mi?
Bir Şairin Ölümü ve Sonra Tekrar Ölümü: Şair bir baba ile oğlunun yaşamlarını, oğlunun ağzından okuyucuya doğrudan aktaran bir öyküdür. Hayat mı, Yaşam mı?
Aptal Kutusu: Televizyon izlerken hipnoz olarak uyuyan bir adamın, temizlik görevlisi kadın, kapıcı ve yönetici ile yaşadıkları anlatılmaktadır. Uyusak mı, uyumasak mı?
Yetim: Yetimhanede büyüyen çocuklar, yurtta görevli kişiler ve kasabanın önde gelenleri. Her biri ayrı bir hayat ve her biri ayrı birer öykü. Kader mi, keder mi?
Kişisel olarak, tekrar okumayı düşünebileceğim bir öykü kitabıdır.
Konuşan Öyküler
Yusuf Reha Alp
Küsurat Yayınları
164 Sayfa, 2018