Çocuğun Sosyal Gelişim Basamakları

Çocuğumuz sosyal değişime hazır olarak dünyaya gelir. Yeni doğan çocuğun gözleri her uzaklıktaki eşyaları görme yeteneğine sahiptir. Ancak en güzel yüzleri görmek ister ve onunla konuşurken bizi net görür.

Bebeğe sarıldığınız zaman tüm yüzüne bir gülümseme yayılır. Bu yüz ifadesi çevreye verdiği bir sosyal cevaptır. Ona gülümseme ile karşılık verirsek tüm ortamda bir mutluluk oluşur.

Beslemeden, bez bağlamaya ve sarılıp yatırılmaya kadar her türlü sosyal iletişim çocuğu, hayatındaki yetişkinlere bağlı olduğu duygusuna götürür. Onunla beraberliği sürdürmek, onunla oynamak, konuşmak, ona gülümsemek ve onu sevmek için zaman ayırmak, kendine güvenini ve anne babasına bağlılığını arttıracaktır.

İşte Çocuğun Sosyal Gelişim Basamakları:

İlk üç ay: İnsan sesine tepkide bulunur, agular. Bu davranışlar bebeğin başkalarına ilgi duymasının ilk işaretleridir. Bu ayları anne babasını tanımakla geçirir.

İkinci üç ay: Babası ve kardeşleriyle ilişki kurmaya başlar. Ce-e oyunundan hoşlanır. Onun duygularını öğrendikçe, o da bizimkini öğrenecektir. Onunla ilgilendiğimizde ve mutlu olduğumuzu gösterdiğimizde bize ilgi ve mutlulukla bakacaktır.

Üçüncü üç ay: Yabancılara şüpheyle bakar, tanıdık yüzleri tercih eder.
Başkalarını da çevresine dâhil eder, ancak anne-babası her zaman onun için özeldir. Eğer ebeveynini göremezse üzülecek ve hatta gözyaşı dökebilecektir.

Dördüncü üç ay: Annesinin bulunduğu yerde oynamayı tercih eder. Ailede ilgi odağı olmaktan hoşlanır. Sosyal ilişkileri öncesine kıyasla belli bir şekilde gelişir.

İkinci yıl: Diğer çocukların farkına varmaya başlar. Ama insanlara eşya gibi bakar. Oynarken annesinin veya arkadaşlarının saçlarını çekebilir. Başkalarıyla ilişkilerinde alma hakimdir, vermekten hoşlanmaz. Onun için her yer hayret verici olarak görünür.

Üçüncü yıl: İletişimi geliştirmiş, başkalarını anlama ve etkileme gücü artmıştır. Paylaşmayı bilmez. İsteklerinde ısrarlı ve sabırsızdır. Başkaları için bir şey yapmayı reddeder.
Bu yılın sonuna kadar arkadaş edinme önem kazanır. Alıp-vermeye daha isteklidir. Sosyal ilişkilerde sınırları fark etmeye başlar, kendi cinsiyetini bilir. Daha kaliteli oyunlar oynar.

Dördüncü yıl: Yetişkinden çok arkadaşla ilgilenir. Paylaşmaya başlar. Daha çok, küçük gruplarla oynar. Olaylara başkası açısından bakmaya, onları anlamaya çalışır. Yüzleri okuduğu kadar vücut dilini de anlama yeteneğine sahiptir.

Beşinci yıl: Grup oyununu tercih eder. Başkalarının haklarına ve eşyalarına saygı duymaya başlar. İç denetimle kendi duygu ve isteklerini kontrol eder.

Altıncı yıl: Başkaları gibi düşünmeye (başkalarının haklarına saygı duymaya, olayı üçüncü bir kişi gibi değerlendirmeye) başlar. Başkalarının duygularını paylaşır. Kendi kendini eleştirdiğine işaret eden davranışları gözlenebilir. Organize edilmiş grup oyunlarında faal olarak yer alabilir. Kendini yetişkinlere kabul ettirmek için büyümüş ve bir yetişkin olmuş gibi davranmaya çalışır. İş yaparken bize yardım eder.

Çocuk Psikolojisi
Sefa Saygılı
Nesil Yayınları