Bilim kurgu ve fantastiğin büyüleyici dünyası
Edebiyat türleri söz konusu olduğunda özel bir yere sahip olanların başında bilim kurgu kitapları geliyor şüphesiz. Bunun en önemli sebebi fantastik ile beraber bu türün çok daha sadık bir kitleye sahip olması. Ana merkezinde bilimsel ve teknolojik gelişmelerin olduğu bilim kurgu romanları, mantıksal tutarlılık ve neden-sonuç ilişkisi çerçevesinde geleceği yorumlamakla kalmayıp düşsel olduğu kadar mantık çerçevesinde gelecek okumaları yaparak bir bakıma dünyamızın olası geleceğinin geçmişten gelen tarihsel yazımı gibi görülebilir.
Alışılagelmiş algılama biçimlerinin dışına çıkarak gerçeğe dair tahmin edilemez yorumlar sunan bilim kurgu türü, okurunu içinde bulunulan zamana yabancılaştırırken; algılarını da farklı yönlere doğru açarak dünyasını genişletiyor. Tam da bu nedenle bilimkurgu ve fantastik kitaplar, sinemaya uyarlama konusunda da oldukça geniş bir külliyata sahip ve zengin hayal gücü sayesinde beyazperde de pek çok unutulmaz yapımın doğmasına önayak oluyor. 2 Ocak Bilim Kurgu Günü vesilesiyle bilim kurgu kitaplardan uyarlama filmleri derledik…
Gelecekten şimdiye uzanan filmler
Edebiyatın zengin dünyasından ilhamla sinemaya uyarlanan bilim kurgu filmleri sayısı hiç de yabana atılacak gibi değil. Fakat bunlar arasında her daim akla ilk gelenleri kısaca bir hatırlamak gerekirse listenin başına Duneyerleşiyor. 20. yüzyılın en iyi bilim kurgu yapıtlarından birisi olarak kabul edilen, Frank Herbert imzalı kitap, modern edebiyatın epik anlatılarından birisi unvanını sonuna kadar hak ediyor. Politika, din, ekoloji, teknoloji ve insani duygular gibi pek çok konuya değinen kitabın filmi Dune ise yönetmen koltuğunda David Lynch ile efsanenin hakkını veriyor. Ray Bradbury’nin kaleminden çıkıp on yıldır kitap yakarak ve işini çok severek yaşayan itfaiyeci Guy Montag’ın hikâyesini anlatan Fahrenheit 451 kitabının yönetmenliğini Fransız Yeni Dalgası’nın en önemli isimlerinden François Truffaut’nun üstlendiği filmi de en iyi bilim kurgu filmleri listesinin önemli yapımlarından. J. G. Ballard’ın korku ve aksiyon ögelerini de barındıran distopik bilim kurgu romanı Gökdelen, her şeyin kontrol altında olduğu bir dünyada eğer kontrol mekanizması ortadan kalkarsa nasıl bir kaosun ortaya çıkacağını gözler önüne seriyor.
Ben Wheatley’nin yönetmeni olduğu High Rise filmi de esinini kitaptan alıp Londra gökdelenleri arasına uzanıyor. Söz konusu bilim kurgu olduğunda akla ilk gelen yazarlardan bir diğeri Philip K. Dick’in Androidler Elektrikli Koyun Düşler Mi? eseri android avcısı Rick Deckard’ın hikâyesini anlatmakla kalmayıp insanlık felsefesini de inceliyor. Kitaptan uyarlanan Blade Runner filmi ise en az kitap kadar kült eserler arasında. Filmin yönetmenliğini Ridley Scott üstlenirken başrolünde Harrison Ford seyirciyle buluşuyor. Ünlü bilim kurgu yazarı Isaac Asimov’un en ünlü 9 robot öyküsünün toplandığı Ben, Robot kitabı aynı zamanda yazarın türe en büyük katkılarından biri olarak kabul ediliyor. Kitabın aynı isimli film versiyonunda başrolü üstlenen isim ise Amerikalı aktör Will Smith.
Bilim kurgu ve fantastiğin büyüleyici dünyası
Bilim kurgu ve fantezinin başlangıcı sayılan Mary Shelley imzalı Frankenstein hakkında sayısız araştırmanın kaleme alındığı bir başyapıt aynı zamanda. Pek çok film uyarlamasının da bulunduğu eserden esinlenerek sinemaya aktarılan Mary Shelley’den Frankenstein filmi Kenneth Branagh, Robert De Niro ve Helena Bonham’dan oluşan oyuncu kadrosuyla da ilgi çekici. Margaret Atwood’un 1985’te kaleme aldığı Damızlık Kızın Öyküsü kitabı ise gelecekte bir zamanda erkek egemen bir rejimde kadınların başkaldırısını merkeze alan bir feminist distopya olmasının yanında son yıllarda televizyona aktarılan en iyi bilim kurgu dizileri arasında başı çekiyor.
Stanislaw Lem’in kaleminden çıkma, insanlığın bilim ve başka gezegenler ile ilişkisini ele alan romanı Solaris de beyazperdeye uyarlanmış fantastik kitaplardan biri. Yönetmen koltuğunda Steven Soderbergh’in olduğu film en iyi uzay filmleri arasında gösteriliyor. En iyi fantastik kitaplar listesinin bir diğer üyesi Dünyalar Savaşı, H. G. Wells’in “Uzaylılar var mı?” sorusundan hareket eden bir eser. 1898 yılında kaleme alınmasına rağmen zamanının çok ötesinde olan kitabın aynı isimli film uyarlaması da uzayla ilgili filmler arasında ilk akla gelenlerden.